دانشیار دانشگاه باقرالعلوم (ع) معتقد است باید اصول و معیارهای عدالت در عرصه زندگی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مشخص و تعریف شود و در صورتی که این اصول و معیارها تحقق یابد، عدالت محقق شده است.
به گزارش دفتر ارتباطات و گفتمان سازی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، حجت الاسلام دکتر احمد واعظی، عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در سخنرانی خود در هفتمین نشست اندیشه ورزی با عنوان جایگاه عدالت در گفتمان انقلاب اسلامی و الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، با اشاره به اینکه برای پرداختن به موضوع عدالت در الگو در ابتدا باید تلقی و تفسیر و زمینه های طرح عدالت در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مشخص شود، اظهار داشت: الگو سطوح و عرصه های مختلفی دارد و باید مشخص کنیم که عدالت در کدام عرصه و موضوع قابل طرح است از سوی دیگر چون الگو سند بالادستی و نقشه راه حاکمیت است، این موضوع مد نظر قرار می گیرد که عدالت چه الزاماتی برای حاکمیت ایجاد می کند.
وی ادامه داد: الگو را در بحث کلان، حرکت به سمت ایجاد تمدن اسلامی می دانیم، لذا باید در آن مدل سازی و ارائه برنامه شود. در این مقوله مباحثی چون اقتصاد، سیاست، بهداشت در عرصه زندگی مطرح می شود و ما چون قائل به عدالت اجتماعی هستیم، بیشترین بحث عدالت در عرصه زندگی مطرح می شود و زیرساخت های بحث عدالت معنا می یابد.
واعظی در ادامه با بیان اینکه بررسی اصول و معیارهای عدالت، كه عدالت به آنها حاصل ميشود، از مهمترین بحث های عدالت پژوهی است، اضافه کرد: باید اصولی که می خواهیم عدالت را با آنها محقق کنیم، عینی شود و در صورتی که این اصول محقق شود، عدالت محقق شده است.
به گفته عضو شورای عالی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در زمینه بررسی بحث عدالت در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، باید مقولاتی نظیر تعمیم گرایی یا ساحت گرایی عدالت و مبنا و نقطه عزیمت عدالت اجتماعی، به درستی تعریف و مشخص شود.
واعظی در بخش دیگری از اظهارات خود، عدالت را جدای از عدالت اجتماعی توصیف کرد و با ذكر اين نكته كه گروهي عدالت را قبول دارند ولي عدالت اجتماعي را قبول ندارند و با اشاره به اختلاف نظر میان متفکران مختلف در این زمینه اظهار داشت: تقریبا تمام لیبرال های کلاسیک و نئولیبرال ها عنایتی به عدالت اجتماعی ندارند چرا که امری مداخله گر در بازار آزاد می دانند. در مقابل، لیبرال های مدرن گرایش به عدالت اجتماعی دارند.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم گفت : اساسا عدالت، مفهوم ارزشی است و موضوع احکام ارزشی نيز قرار می گیرد. از سوی دیگر مباحث مربوط به عدالت در دو سطح شکلی و محتوایی نیز قابل بحث است که در واقع تعاریف موجود در مورد عدالت ناظر بر سطح شکلی و مباحث مربوط به تقسیمات عدالت و به ویژه عدالت اجتماعی در حوزه محتوایی قرار می گیرد.
رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم در پایان افزود: آنچه كه چالشبرانگيزترين موضوع و معركة آراء است بحث "عدالت توزيعي" است كه بعضي از آن به عدالت اجتماعي تعبير مي كنند. پدید آمدن دولت های جدید به انتظارات نسبت به عدالت اجتماعی دامن زد. عدالت توزيعي به اين معني است كه مواهب، ثروت و خيرات جامعه چگونه توزيع شوند كه عادلانه باشد. در این شرایط باید این مساله مد نظر قرار گیرد که ساختارهای اجتماعی به چه شکلی ایجاد شوند تا عدالت تحقق یابد.
وي خاطرنشان كرد : به عنوان يك كارشناس عرض مي كنم كه ما در بحث عدالت پژوهي در قدم هاي ابتدايي هستيم. گرچه در اين سالها زياد صحبت شده و شعار داده شده است ولي كم كار كردهايم. بحث عدالت وادي خطير و وسيعي است و عرصه هاي متنوع و جدي از بحث عدالت وجود دارد كه به آن نپرداختهايم و ادبيات كمي توليد كردهايم. حجت الاسلام واعظي با ذكر اين نكته كه نبايد نسبت به عدالت درك بسيط داشت گفت: من سعي كردم در اين زمان كوتاه، راجع به بحث عدالت تا حدي افقگشايي نمايم و در صدد ارائه راه حل و يا نظر نهايي نبودهام. ايشان در پايان اظهار داشت: اعتقاد من بر اين است كه روزي وقت تدوين الگوي اسلامي ايراني پيشرفت فرا ميرسد كه حركت علمي نخبگاني در سطح كشور و در سطح حوزه و دانشگاه به سمت جدي گرفتن اين گونه بحث ها آغاز شده باشد و اين حركت عمومي بر پاية تفكر بومي و بر اساس علوم انساني اسلامي شكل گرفته و به رونق و شكوفايي رسيده باشد.
