دوشنبه, ۰۵ آذر ۱۴۰۳

رئیس مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با اشاره به تهیه نسخه اولیه پیشنویس الگوی پایه پیشرفت، گفت: بعد از نقد این پیش‌نویس، باید مرحله جدیدی از ارتقای الگو را آغاز کنیم.

به گزارش ایسنا، صادق واعظ‌زاده در دهمین کنگره «پیشگامان پیشرفت» که از صبح امروز (پنج‌شنبه) در سالن همایش‌های دانشگاه شهید بهشتی آغاز به کار کرده است، اظهار کرد: اکنون که با یک تلاش فشرده جمعی نسخه اولیه‌ای از پیش‌نویس الگوی پایه پیشرفت تهیه شده، فرصتی است که به نقد این پیش‌نویس بپردازیم و مرحله جدیدی از ارتقای الگو را آغاز کنیم. در این کنگره جوانان به نقد و ارزیابی و ارتقا و تدابیر الگوی پایه خواهند پرداخت.

وی ادامه داد: باید ببینیم که اگر تدابیری که در این پیش‌نویس درج شده، اجرا شود در افقی که پیش‌بینی شده یعنی 50 سال آینده، به هدف مورد نظر که تمدن نوین ایرانی اسلامی است خواهیم رسید یا خیر. آیا این آرزویی واقعی است که تمدن جدیدی در سطح جهانی در 50 سال شکل بگیرد.

واعظ‌زاده یادآور شد: بسیاری از تمدن‌ها محلی هستند، اما تمدن‌هایی هم جهانی هستند. یعنی دستاوردهای مادی و معنوی گسترده ای در حوزه زبان و ادبیات و فلسفه و هنر و معماری و صنعت و سیاست و غیره دارند که فراتر از یک ملت رفته و در سطح عالم تأثیر گذاشته است. البته تعداد این تمدن ها زیاد  نیست.

وی اضافه کرد: این تمدن‌ها در چند دهه و یا چند صد سال به وجود نیامده‌اند. بلکه بیش از هزار سال طول کشیده است تا بوجود آمده‌اند. مثلاً ما فرهنگ آمریکایی شنیده‌ایم اما تمدن آمریکایی نشنیده‌ایم زیرا کشور آمریکا چنین سابقه ای ندارد. در حالی که تمدن اروپایی واقعیت دارد چون سابقه‌اش به تمدن یونان بازمی‌گردد و آن تمدن رنگ و بوی خاص خودش را دارد. تمدن اسلامی هم یک تمدن جهانی است که در حدود پنج قرن دست برتر را در دنیا داشته است. این تمدن نیز ریشه در وحی و تعالیم ادیان الهی از زمان ابراهیم دارد و در طول دویست یا سیصد سال بوجود نیامده است.

واعظ‌زاده خاطرنشان کرد: دوران شکوفایی تمدن اسلامی حدود پنج قرن طول کشید و ریشه اساسی آن آموزه‌های قرآن بود که پیامبر اکرم (ص) به جهانیان ابلاغ کرد و چند قرن بعد از ابلاغ وحی از سوی پیامبر (ص) این تمدن ظاهر شد و دستاوردهای خود را در علم، هنر، معماری، پزشکی و غیره نشان داد.

رئیس مرکز الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت، تصریح کرد: تجارب تاریخی نشان می دهد که هیچ تمدن بزرگی در طول چند دهه ظاهر نشده و نخواهد شد. پس چطور در الگوی اولیه ای که با کمک متفکران و دانشمندان تدوین شده است، ظهور تمدن اسلامی ایرانی طی پنجاه سال دیده شده؟ آیا این یک هدف‌گذاری غیرواقعی نیست؟ اگر به این سوال مهم نپردازیم و ابهامات آن را روشن نکنیم نباید انتظار داشته باشیم که این هدف مورد اعتنای عمومی قرار بگیرد.

وی در ادامه بیان کرد: اگر در الگوی پیشرفت، افق‌ را بیش از 50 سال در نظر بگیریم باید هدف ها را کلی‌تر و مبهم‌تر تدوین کنیم که قابلیت اجرای الگو را  کم می کند و انگیزه نسل حاضر بخصوص جوانان را برای تلاش و رسیدن به آن تضعیف می کند. و اگر از تمدن نوین اسلامی ایرانی نام نبریم دستاوردها را جامع و کامل ندیده ایم. پس باید معین کنیم که تمدن نوین اسلامی ایرانی چگونه در مدت پنجاه سال ظاهر می شود.

وی افزود: ما باید به روند شکل‌گیری تمدن‌های بزرگ و چگونگی استفاده آن ها از دستاورها ی ملت خود و ملت های دیگر در دوران تمدن سازی توجه کنیم.  و آن این است که از داشته‌های عظیمی که ما را به هزاره‌ها پیوند می‌دهد استفاده کنیم. در اینجا شکل گیر ی تمدن به عنوان هدف پیشرفت ایران در نظر گرفته شده. اگر این هدف گذاری برای یک کشور کوچک و جدیدالتأسیس و بدون پشتوانه تمدنی بود مورد پذیرش قرار نمی‌گرفت. اما ایران اسلامی اگر یک خودیابی عمیق انجام دهد و همه داشته‌های خود را به میدان بیاورد و از قابلیت‌ها به خوبی استفاده کند می تواند به تمدن جدیدی امید ببندد.   

واعظ‌زاده ادامه داد: خودیابی بازگشت به گذشته نیست بلکه شناختن داشته‌هایی است که به طور ذاتی در کشور وجود داشته مثل موقعیت جغرافیایی و منابع مادی؛ و یا در طول تاریخ ایجاد و کسب شده مثل زبان و ادبیات و هنر و اعتقادات. وی افزود: اعتقادات و فرهنگ اسلامی مبنای مستحکمی برای پیشرفت ایران است. نیز ما نیاز به خلق زبان جدید به عنوان یکی از ویژگی های یک تمدن بزرگ نداریم. زبان فارسی هزار سال قبل و در دوران رودکی و فردوسی بالغ شده و به پایداری رسیده و در دامان آن سعدی و حافظ و مولوی تربیت شده و به همت آنان به اوج رسیده  است. در 50 سال آینده ما فقط نباید خرابش کنیم و باید از آن حراست کنیم و ترویجش کنیم.

وی همچنین تاکید کرد: ما هنوز درباره ثروت‌های فراوانی که داریم خودیابی کاملی نکرده‌ایم. مثلاً در زمان هایی شرق تا غرب ایران محل عبور  جاده ابریشم بوده و سواحل ایران بسیار فعال بوده و جنوب تا شمال ایران از نظر قدرت های دنیا پل پیورزی بوده؛ امروز هم می‌تواند محل مهمترین ترانزیت زمینی و هوایی و دریایی در منطقه بزرگی از دنیا باشد.

وی در ادامه اظهار کرد: علاوه قابلیت های ملی، استفاده گسترده از دستاوردهای بشری هم برای تمدن سازی ضروری است. همه تمدن های بزرگ از داشته های دیگران استفاده زیاد کرده اند. ما نیز بدون استفاده فراوان از دستاوردهای مادی و معنوی دیگران نمی توانیم به پیشرفت سریع و به تمدن جدید برسیم. علاوه بر دستاوردهای مادی و علمی دیگران، باید از دستاوردهای فکری و نظری دیگران که با مبادی اعتقادی ما تضادی ندارد در جای خودش استفاده فعال کنیم. متأسفانه  امروز افراط و تفریط در استفاده از دستاوردهای دیگران در کشور بیشتر از استفاده فعال است. استفاده فعال با شناخت درست و عمیق و ارزیابی و نقد آن ها و رقابت برای تولید چیزهای بهتر و تکمیل چیزهای خوب انجام می شود. ولی امروز بیشتر به تقلید و یا طرد دستاوردهای دیگران بیشتر تمایل داریم. در این مساله به تغییر رویه اساسی احتیاج داریم. باید بدانیم خداوند همه هوش و استعداد را در یک ملت و سرزمین قرار نداده و باید بتوانیم هرچه بیشتر از داشته‌های خود و دیگران در چارچوب مبانی و مصالح خود بهره بگیریم. این نوع تعامل فعال در همه زمینه‌ها از علوم پایه و مهندسی گرفته تا ادبیات و هنر و علوم اجتماعی و فلسفه ضروری است. بنا به قول رهبر معظم انقلاب ما از شاگردی کردن ابایی نداریم. زیرا در هر زمینه ای شاگردی درست، مقدمه استادی است. اگر بر اساس خودیابی از داشته های عظیم تمدنی خود و دیگران استفاده کنیم این افق 50 ساله افق رؤیایی و غیرقابل دسترسی نخواهد بود.

انشاءاله توجه ما به فاصله وضعیت موجود با افق پنجاه همراه خودیابی، پتانسیلی را ایجاد ‌کند که امید و انگیزه تلاش را در ملت و جوانان ما برای ساختن آینده ایجاد نماید.

Back to top