جمعه, ۰۲ آذر ۱۴۰۳

به گزارش دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، پنجاه و سومین نشست اندیشکده آب، محیط‌زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی با موضوع "آینده‌پژوهی امنیت غذایی کشور، چالش‌ها و فرصت‌ها" در روز چهارشنبه، 29 شهریورماه سال جاری در محل مرکز الگو برگزار شد.

در این نشست علمی، تخصصی که بیش از 30 نفر از اندیشمندان و صاحب‌نظران حوزه "آب، محیط‌زیست، کشاورزی و منابع طبیعی" حضور داشتند، دکتر عباسعلی زالی معاون هماهنگی و نظارت فرآیندی مرکز و رئیس اندیشکده، ضمن خیر مقدم به حضار، اظهار داشت؛ آینده‌پژوهی در دستور کار همه اندیشکده‌ها قرار دارد و در این اندیشکده، به ویژه با توجه به تغییرات اقلیمی، خشک‌سالی‌ها، کم‌آبی‌ها، تحولات جمعیتی و همچنین روند پیشرفت علوم برای مقابله با آسیب‌ها و تأمین نیازها، بایستی، موضوع امنیت غذایی که اهمیت آن کمتر از سایر ابعاد امنیت نیز نیست، در افق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مورد بررسی و تحلیل اندیشمندان قرار گیرد. وی همچنین خاطرنشان کرد با توجه به تأکید مقام معظم رهبری، درباره دو مسئله ارتباط صنعت و دانشگاه و سیاست‌های اجرایی اصل 44 قانون اساسی بایستی به این موارد به عنوان فرصت‌هایی که در حوزه کشاورزی به صورت گسترده وجود دارد و برای حل مشکلات پیش روی این حوزه مؤثر هستند، توجه کافی به عمل آید.

 در ادامه، دکتر روزی‌طلب، دبیر اندیشکده، در بیان اهمیت موضوع اظهار داشت که با توجه به اینکه امنیت غذایی شامل دو وجه "تولید در داخل کشور" و "واردات" است و تا 10 سال آینده که امکان استفاده از آب‌های زیرزمینی به میزان قابل توجهی کاهش می‌یابد و احتمال کاهش دو تا سه میلیون هکتار از اراضی آبی کشور وجود دارد، هزینه و میزان انرژی قابل استفاده در برداشت و انتقال آب از اعماق زمین و هم از لحاظ تأثیر آن بر محیط‌زیست موضوعی کاملاً مهم است و بنابراین اندیشکده امیدوار است در جریان بحث‌های آینده‌پژوهی، زمینه‌های کافی برای نظریه‌پردازی درباره این مسائل را هم فراهم سازد.

دکتر علی‌رضا کوچکی استاد دانشگاه فردوسی مشهد و سخنران مهمان نشست، با تشریح وضعیت جمعیت، اراضی، اشتغال و تولید محصولات غذایی در سطح جهان و ایران و اشاره به نگرش‌های مختلفی که درباره تولید غذا و حاکمیت غذایی وجود دارد، روند تولید مواد غذایی در 40 سال آینده و چگونگی تأثیر این میزان تولید بر شرایط اکولوژیکی، مستلزم پیش‌بینی اقداماتی اساسی از جمله "کم کردن ضایعات افزایش کارآیی حوضه‌های آبریز و استفاده از نوآوری‌ها در زمینه فناوری و مسائل اقتصادی- اجتماعی در حوزه کشاورزی" برشمردند.

  دکتر کوچکی با بیان اینکه در وضعیت فعلی کشور ما، دانش‌های بومی و تجارب کشاورزی عمدتاً مستندسازی نشده و قابل انتقال نیستند، اظهار داشت: کمبود نیروی ماهر و زبده موجب ضعف بهره‌وری است و "کندی چرخه دانش، ضایعات بالا، سرمایه‌گذاری ناکافی، زیرساخت‌های کهنه" هنوز به عنوان چالش‌های فراروی بخش قرار دارد و به همین دلیل در مسیر تولید و مصرف، به محیط‌زیست هم آسیب فراوان وارد می‌شود و در حالی که دانشکده‌های متعدد و دانش‌آموختگان فراوان وجود دارند. بنابراین قادر به استفاده از سامانه‌های هوشمند مبتنی بر آمایش سرزمین نیستیم.

ایشان در پایان پیشنهاد کرد در مسیر آینده‌پژوهی برای تأمین غذایی، به برخی از اتفاق‌هایی که ممکن است تا سال 2045 میلادی وارد عرصه تولید و مصرف شود؛ از جمله "کشاورزی هوشمند، چاپگرهای سه بعدی، چاپگرهای چهاربعدی، خود تعمیری، روبات‌های کشت و کار، سیستم‌های خودآموز، پالایش زیستی، بیولوژی مصنوعی، پروتئین‌های مصنوعی، طراحی‌های نوین غذایی، کشاورزی عمودی، دست‌کاری در آب و هوا و مقابله با تغییر اقلیم" توجه لازم به عمل آید.

  پس از ارائه مطالب مذکور، جمعی از صاحب‌نظران حاضر به طرح دیدگاه‌ها و پیشنهادهای خود پرداختند و مقرر شد مجموعه مباحث این نشست به عنوان سند پشتیبان در موضوع آینده‌پژوهی امنیت غذایی تدوین، تکمیل و منتشر شود.

Back to top