درباره مرکز
مقدمه
منشأ تشکیل مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به برگزاری نشست اندیشه های راهبردی در حضور مقام معظم رهبری برمی گردد. مقام معظم رهبری در نخستین نشست اندیشه های راهبردی علاوه بر تحلیل مفهومی و مشخص ساختن ابعاد الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، ظرف ساختاری مورد نیاز برای پیشبرد تدوین الگو را نیز مشخص فرمودند. ایشان در سخنان خود به تأسیس مرکزی اشاره نمودند که هدایت و راهبری تدوین الگو را بر عهده خواهد گرفت: «يك مركزى هم براى اين كار لازم است كه اين مسئله را دنبال كند؛ اين مركز را انشاءاللَّه تشكيل خواهيم داد».
ایشان این نکته را مورد توجه قرار دادند که تدوین الگو را به دولت یا مجلس نیز نمی توان واگذار نمود. لذا ضرورت دارد مرکزی وابسته به عالی ترین مرجع راهبری کشور، هدایت ظرفیتهای موجود درکشور جهت تدوین الگو را به دست بگیرد: «اين چيزى هم نيست كه دولتها يا مجالس بتوانند آن را تصويب كنند».
قطعاً وجود مرکزی مورد نیاز است تا انگیزهبخشی و بسیج فکری همگانی جهت نظریه پردازی را تدبیر نماید. با توجه به آن که تغییر در رفتار یک نظام مستلزم تغییر در رفتار اجزای آن است و از آن جا که در تغییر رفتار می بایست چندین لایه مشتمل بر دانش، نگرش، رفتار فردی و رفتار گروهی و سازمانی مد نظر قرار گیرد این مرکز باید سازوکارهایی را اتخاذ نماید تا در وهله اول، لایه های زیرین تغییر رفتار را مورد توجه قرار دهد. تهیه و انتشار اطلاعات مورد نیاز افراد می تواند نیازهای تغییر دانشی افراد را برآورده سازد. لیکن تغییر در باورها و نگرشها و در نهایت، رفتار به اقدامات گستردهتر و پیچیده تری نیازمند است. تغییر در نگرش حتی نیاز به اقناع احساسی نیز دارد. مقام معظم رهبری با اشراف به این مسائل هم بر بسیج نخبگانی در این زمینه تأکید می نمایند و هم پیشنهاد تشکیل حلقه های فکری را مطرح فرمودند: «اين كار، كار يك مجموعهى خاص و محدود نيست؛ كارى است كه بايد همهى ظرفيت نخبگانى كشور به ميدان بيايد... . ممكن است دهها حلقهى علمى لازم باشد كه در دانشگاههاى مختلف تشكيل شود. حلقههاى فكرى تشكيل شود، دانشگاهها و حوزهها با اين مسئله درگير شوند، تا اينكه بتوانيم انشاءاللَّه اين را به نقطهى مطلوب خودش برسانيم.».
در این میان ایشان، وظیفه مرکز را تصدی گری و ورود مستقیم به عرصه نگارش الگو نمی دانند، بلکه بسترسازی، تهییج افکار علمی و به طور کلی نظارت و پشتیبانی از این فرآیند می دانند: «بايد جائى باشد كه اين حركت را در انحصار نگيرد. ما از آن مركز توقع نخواهيم كرد كه اين كار را او انجام دهد؛ بلكه توقع خواهيم كرد كه او اين حركت عظيم نخبگانى در كشور را زير نظر بگيرد، از آنها خبر بگيرد، به آنها كمك كند، پشتيبانىهاى گوناگون بكند؛ جورى باشد كه اين حركت متوقف نشود».
همچنین ضروری است مرکز، دایره جذب نخبگان را گسترده فرض نماید و استفاده از نخبگان اهل کار فردی را نیز مورد توجه قرار دهد: «ممكن است صدها نفر از فرزانگان و نخبگان و دانشمندان ما كه ترجيح ميدهند كار شخصى بكنند - اهل كار جمعى نيستند - آماده باشند در خانههاى خودشان مطالعه كنند؛ از اينها بايستى استفاده شود».