تأثیر معنویت اسلامی در حکمرانی کارآمد

در نشست مشترک اندیشکده های "خانواده" "امور اجتماعی" و "امنیت و دفاع" الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، تأثیر معنویت اسلامی در حکمرانی کارآمد، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

به گزارش دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در این نشست آقایان دکتر غلامعلی افروز رییس اندیشکده خانواده و استاد ممتاز دانشگاه تهران، دکتر محمدحسین پناهی رییس اندیشکده امور اجتماعی و استاد جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی و مصطفی ایزدی رییس اندیشکده امنیت و دفاع الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به تشریح دیدگاه‌های خود پرداختند.

در این جلسه که با حضور رییس و اعضای اندیشکده های خانواده، امنیت و امور اجتماعی تشکیل شد، دکتر  مسعود گلچین عضو اندیشکده امور اجتماعی و دانشیار دانشگاه خوارزمی با موضوع “مقایسه تطبیقی رویکردهای سنتی و جامعه­ شناختی نسبت به خانواده” دکتر سعید حاجی ناصری عضو اندیشکده امنیت و دفاع و عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، باموضوع “خانواده، سکولاریسم و امنیت اجتماعی” و دکتر محمود حکمت‌نیا عضو اندیشکده خانواده و هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با موضوع “حقوق خانواده و ابعاد امنیتی و سیاسی آن” به تفصیل به تشریح دیدگاه‌های خود پرداختند.

در این نشست عنوان شد:

خانواده اولین زیستگاه نوزاد پس از دوران جنینی است که نقشی بی‌بدیل در شکل‌گیری سازه‌های رفتاری و شاکله شخصیتی کودک دارد. آغوش عاشقانه و مهربانانه مادر، اولین و چهره گشاده و امیدوار پدر دومین تجربه نوزاد در این کره خاکی است که صاحب‌نظران و اندیشمندان حوزه‌های مختلف معرفتی بر نقش والای آنان به عنوان دو رکن اصلی خانواده در فرآیند اجتماعی شدن کودک و انتقال فرهنگ و ارزش‌های ملی و دینی تأکید دارند.

 در این جلسه یا اشاره به احادیث مشهوری نظیر «السعیدُ مَن سَعید فی بَطنِ اَمِّه وَالشقی مَن شَقی فی بطن اَمِّه» و «کلِّ مولُودِ یُولَدُ عَلی الفِطره، فَاَبَواهُ یُهَوِّدانه اَو یُنَصِّرانه اَو یُنَجِّسانه»  نشانه و  جایگاه و نقش بی‌همتای  خانواده در شکل‌گیری شاکله فکری و فرهنگی جامعه مورد تاکید قرار گرفت.

در ادامه به یکی از فرازهای مبانی جامعه‌شناختی ذکر شده در پیش نویس سند الگو اشاره شد که به درستی از خانواده به عنوان مهمترین نهاد تشکیل دهنده جامعه در شکل‌گیری، حفظ، انتقال و ارتقای فرهنگ جامعه، نقشی بی‌همتا دارد.

نقش‌آفرینی نهاد خانواده به عنوان سلول بنیادی و تنیدن تار و پود و ارتقای سایر نهادهای اجتماعی از اصول پذیرفته شده و جهان‌شمولی است که همه صاحب نظران حوزه های معرفتی مرتبط بر آن اتفاق نظر دارند.

اصولا نهادهای اساسی جامعه که مشتمل بر؛ "خانواده"، "دین"، "دولت"، "سیاست" و" اقتصاد" می‌باشد در یک منظومه معرفتی با هم در حال تعامل و  تأثیر و تأثر دائمی هستند. پایداری، نشاط، طراوت، امید، امنیت و آرامش جامعه در گرو تعامل و همکاری نهادهای اساسی است و بروز هرگونه تعارضی بین این زنجیره متصل، منجر به بروز مشکلاتی در سطح و عمق جامعه می‌شود. امنیت پایدار نتیجه تعامل منظم و منطقی نهادهای اساسی جامعه است.

امنیت و سلامت دو گوهر ارزشمندی هستند که به زندگی، نشاط و امید می‌بخشد. به فرمایش امام علی (ع)، بهترین چشم روشنی کارگزاران حکومت، برقراری امنیت و عدالت در جامعه است.

در ادامه به مهم‌ترین کارکردهای خانواده  که همانا تولید نسل و تربیت فرزندان است اشاره و تاکید شد. این دو کارکرد اساسی به نوعی زیربنای امنیت و اقتدار ملی به شمار می رود، مطلوبیت جمعیت در تربیت مطلوب است؛ جمعیتی که به هر دلیلی به نحو شایسته‌ای تربیت نشده‌اند، وٍزر و وَبالی بیش نیستند. اولین رگه‌های  هویت ملی و عشق به وطن و پایبندی به ارزشهای اجتماعی در خانواده و تکمیل و ارتقای آن در دیگر نهادهای اجتماعی به ویژه آموزش و پرورش شکل می‌گیرد.

از چنین منظری، امنیت پایدار ریشه در تربیت خانوادگی و دیگر نهادهای اجتماعی تأثیرگذار دارد. ایران کشوری بزرگ، پهناور و تاریخی با ظرفیت‌های تمدنی و فرهنگی غنی است که یکپارچگی و انسجام بیرونی و درونی و در هم‌تنیدگی مردم آن با داشتن اقلیمی متنوع، قومیت‌های متعدد و مذاهب مختلف، مورد حسرت و طمع دشمنان بوده و هست.

در کنار این واقعیت آشکار، پیشرفت نیاز به همگرایی، هم‌افزایی، همدلی و وحدت جوهری بین همه اقوام با همه تفاوت‌های فرهنگی و مذهبی دارد. امنیت و دفاع ملی هم برآمده از آموزه های خانواده و جامعه است، چرا که جامع‌ترین و کامل‌ترین نوع امنیت و کم‌هزینه‌ترین آن است. از چنین منظری،امنیت و دفاع ملی پدیده‌ای است که ریشه در آموزش و تربیت خانوادگی و ارزش‌های بنیادی جامعه دارد.

در ادامه این نشست مشترک چرائی و چگونگی تأثیر و تأثر نهادهای اساسی بر یکدیگر با نگاه امنیت و دفاع ملی مورد نقد و بررسی قرار گرفت و بر چگونگی دست‌یابی به امنیت و دفاع ملی پایدار و مردم پایه براساس افق پنجاه ساله پیش بینی شده در سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مطرح و مقرر گردید این بحث جهت تبادل نظر و دستیابی به نظر مطلوب در دستور کار اندیشکده ها قرار گیرد.