دبیر اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت گفت: تغییراقلیم، آلودگی محیط زیست و تخریب خاک از مهمترین محدودیت‌ها و تنگناهای توسعه پایدار برای کشورهای مختلف است.
ببه گزارش دفتر ارتباطات مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، « محمدحسن روزی‌طلب»، دبیر اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در پانل محیط زیست و آمایش پیشرانها، الزامات و چالشهای تحقق الگو در سخنرانی خود با موضوع « حکمرانی مطلوب آب کشور، چارچوب نظری و نقشه راه» گفت: تغییراقلیم، آلودگی محیط زیست، تخریب خاک، نابودی منابع طبیعی، کاهش نزولات آسمانی و کمبود شدید آب از مهمترین محدودیت‌ها و تنگناهای توسعه پایدار برای کشورهای مختلف، بویژه درمناطق خشک و نیمه خشک جهان می‌باشد.
وی ادامه داد: کشورما نیز در سال‌های اخیر با کاهش میانگین بارندگی و افزایش متوسط درجه حرارت، آلودگی‌های محیط زیست و تخریب منابع طبیعی (خاک، مراتع، جنگل‌ها، تنوع زیستی....) مواجه شده است.
دبیر اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت افزود: سوء مدیریت و بهره برداری بی رویه از منابع آب موجب کاهش سطح سفره آب زیززمینی دردشت های حاصلخیز، خشک شدن رودخانه‌ها، تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور و در نهایت باعث مهاجرت بسیاری از کشاورزان و روستاییان به شهرها و گسترش حاشیه نشینی و ناهنجاری‌های اجتماعی در این مناطق شده است.
روزی طلب گفت: ادامه این روند موجب مشکلات و تنگناهای زیادی برای توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی کشور خواهد شد.
وی یادآور شد: با بررسی وضعیت موجود منابع آب و چالشهای پیش روبرو و همچنین مطالعه تاریخچه حکمرانی و سیاست‌گذاری کلان آب و با درنظرگرفتن تحولات علمی و نظری درجهان در ارتباط با حکمرانی مناسب و مدیریت منابع آب، تهیه یک چارچوب نظری برای استقرارحکمرانی خوب آب کشور و تدوین یک نقشه راه برای دستیابی به آن درنشست‌های مختلف تخصصی اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت عذایی و منابع طبیعی، مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مورد بررسی و بحث و تبادل نظر قرار گرفت که نتایج آن در این مقاله بطور مختصرجمع بندی و ارائه می‌گردد.
همچنین دکتر «محمدحسین رامشت»این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت داریداستاد">استاد دانشگاه اصفهان در این پانل با موضوع سخنرانی « تبیین مفهومی تعادل فضایی به‌عنوان یک عامل پیشران در تدابیر سرزمینی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» گفت: تعادل فضایی که ترجمان مفهوم عدالت اجتماعی در دانش آمایش بنیادین است از جمله محورهای اصلی در این حوزه بشمار می‌آید و انعکاسی از روابط تخصیص مرجح درامدها در فضای زیستی در سطح کلان خود است.
وی ادامه داد: اگرچه در قلمرو دانش آمایش منظور از تعادل فضایی، سهم برخورداری جوامع از تسهیلات آموزشی، بهداشتی و... نیست ولی کالبدهای مجسد سرزمینی همواره بیانگر نوع ارتباط ساکنین یک سرزمین در برخورداری از موقعیت‌های مرجح و برابر است.
این استاد دانشگاه اصفهان افزود: این مقاله که برگرفته از رساله پسادکتری مورد حمایت معنوی مرکز الگوی اسلامی پیشرفت است با هفت متغییر در حوزه مکان و 21 متغییر در قلمرو هویت اجتماعی و فرهنگی و با اتکا به منطق ریاضی در چارچوب شیوه پدیدارشناسی وضعیت تعادل فضا در ایران را به واکاوی نشسته و با آزمون سیزده شهر بزرگ در ایران مرکزی به دستاوردهای ذیل نائل آمده است.
دکتر رامشت خاطرنشان کرد: تعادل فضایی در آمایش بنیادین در قالب مفهوم ظرفیت هویت زیستی که مشتمل بر نگاره‌های طبیعی و اجتماعی است تعریف می‌شود، با محاسبه نگاره‌های طبیعی و نگاره‌های اجتماعی می‌توان وضعیت هر زیستگاه را در شرایط فعلی در مقایسه با سال مبنا بدست آورد. با محاسبه چهار مؤلفه سرمایه، هزینه، مساحت و جمعیت می‌توان با منطقی ریاضی به متغییرهای مولد ناتعادلی فضایی در ایران مبادرت نمود.
دکتر «منصور شاه‌ولی» استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز هم در پانل محیط زیست و آمایش پیشرانها، الزامات و چالشهای تحقق الگو در سخنرانی خود با موضوع مقاله «روش شناسی تبیینه پیشرانهای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، مورد مطالعه: محیط‌زیست متعالی» گفت: واژه «پیشرانها» گویای آن است که احتمال بیش از یک «پیشران» برای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفتمی‌توان متصوّر شد. حال، این پرسش مطرح است که با کدام «پیشران»، الگوی پایه محیط‌زیست را باید پیش برد؟ این مقاله با تفکّر «انتقادی»، «منطقی» و «فلسفی»، پیشران این الگو ربرای محیط زیست تبیین‌نمود.
وی ادامه داد: برای این منظور، با طرح پرسش‌های بنیادی انتقادی، جنبه‌های سَلبی رویکردهای محیط‌زیست مشخّص شدند. با تفکّر منطقی، ضرورت هم‌سوئی جنبه‌های ثبوتی این رویکردهابا بُعد معنوی محیط‌زیست تشریح گردیدند.
استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز افزود: باتفکّر فلسفی، این سخن ملاصدرای شیرازی: «متدلوژی اداره جهان را باید عرضه کرد» برای اداره محیط‌زیست امروز بازخوانی شد. تحلیل نتایجنشان داد «عبودیت خداوند»، مناسب‌ترینپیشران الگوی اسلامی ایرانی محیط‌زیست متعالی است؛ زیرابا سه امر «مکتوب»، «محتوم» و «مختوم» وحیانی همسو است؛ یعنی انسان از راه محیط‌زیستِ متعالی به خداوند می‌رسد.
شاه ولی گفت: نیازهای اینپیشران با روش قیاسی، از بررسی وضعیت گذشته تا حال محیط‌زیستمشخص شدند؛ روش استقرائی، ضمن ترسیم انتظارات محیط‌زیست متعالی، چگونگی تعهّد به آنها را ترسیم کرده و هم‌سوئی هم‌افزایانه این نیازها با انتظارات زیست‌محیطی سازگار با بومی فنی و معرفتی کشور را مشخص کرد.
وی خاطرنشان کرد: بنابراین، روش‌شناسی متعالی تبیین پیشرانهای الگوهای پایه اسلامی ایرانی پیشرفت، با نقد وضع گذشته تا حال، نیازهای فنی و فناورانه؛ و با فلسفیدن، انتظارات معرفتیموضوع پژوهش را برمی‌شمرد. سرانجام، به طور منطقی این نیازها را هم‌افزایانه با این انتظارات، همسو می‌سازد.
براساس این گزارش، دکتر «امیرحسین علی‌بیگی» عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی در این پانل با موضوع سخنرانی « طراحی الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی مبتنی بر زیست‌بوم پایداری» گفت: اتخاذ الگوهای نادرست در توسعه پایدار مانند فضای کلی حاکم بر روند برنامه ریزی برای توسعه، موضوعی است که تلاش‌های اخیر برای تبیین و تحقق الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی را مستدل ساخته است.
وی ادامه داد: «زیست بوم پایدار» به عنوان مدلی از جوامع محلی پایدار یکی از بهترین و بومی پذیرترین راه‌حل‌های نجات و التیام کره زمین و موجودات آن برای هر کشوری خواهد بود. چرا که نمودی از اجرای عملی و عینی اصول توسعه پایدار در زمینه خود می‌باشد که فعالیتی محلی اما تاثیری جهانی دارد.
عضو هیئت علمی دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی افزود: هدف در این پژوهش، ضمن اشاره به مفهوم جدید توسعه پایدار، تشریح جایگاه آن در برنامه‌های توسعه ایران، توصیف جامعی از مدل زیست بوم پایدار و نشانگرهای اصلی آن، طراحی مدلی برای تحقق الگوی پیشرفت اسلامی جوامع محلی ایران مبتنی بر زیست بوم پایداری بود.
علی بیگی خاطرنشان کرد: مدل پیشنهادی، با روند چرخه‌ای برای توسعه، ابعاد کلی پایداری (اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی/معنوی و اکولوژیکی) و زیربخش‌های عملیاتی در هر بعد را با راهکارهای مهم تقویت آنها برای توسعه جوامع محلی (شهری/روستایی) و نقش ذی نفعان به تصویر کشیده است.
همچنین دکتر « صادق صالحی» دانشیار جامعه شناسی محیط زیست، دانشگاه مازندران در این پانل در سخنرانی خود با موضوع « راهکارهای سازگاری محیط‌زیست با الگوی اسلامی پیشرفت» گفت: مقاله حاضر جنبه‌های محیط زیستی دیدگاه اسلامی را بیان می‌کند و به مقایسه تفکر اسلامی و نظریه‌های نوین علمی درباره حفاظت و پایداری پرداخته است.
وی ادامه داد: پژوهش حاضر نشان می‌دهد که در حالی که نظریه‌های غربی، حفاظت محیط زیست را واکنشی به نیروهای خارجی و دستیابی به منافع خاص مورد تاکید قرار دادند، اسلام حفاظت محیط زیست را تنها راه حفظ تعادل حیات می‌داند.
دانشیار جامعه شناسی محیط زیست، دانشگاه مازندران افزود: محققان مسلمان نسبت به محققان غربی سهم ناچیزی در بحث و بررسی موضوع محیط زیست دارند. این محققان، عمدتاً، جنبه‌های اخلاقی و تجویزی حفط محیط زیست را مورد توجه قرار دادند و مطالعات محدودی وجود دارد که به صورت نظام مند، به محیط زیست و ابعاد گوناگون آن پرداخته باشند و حتی همین مطالعات اندک راهکارهای عملی و ابزارهایی که بتواند امنیت محیط زیستی را تضمین کند ارائه نکردند.
صالحی گفت: این مقاله تلاش دارد تا با مقایسه دیدگاه‌های غربی و اسلامی محیط زیست گرایی، دلالت‌های سیاستی بهبود رفتارهای محیط زیستی در جامعه اسلامی را ارائه کند. رویکرد اسلامی، دلالت‌های سیاستی صریحی برای هر دولت اسلامی در عصر مدرن دارد و دولت می‌تواند یک سیاست محیط زیستی مبنی بر ایجاد دغدغه عمومی طراحی کند تا شرایط مطلوبی برای حیات اجتماعی اسلامی ایجاد شود.
