شنبه, ۰۳ آذر ۱۴۰۳

شصتمین نشست اندیشه ورزی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با موضوع بازشناسی و بازآفرینی فرهنگ زیست بوم ایرانی اسلامی؛ الگوی پیشرفت درون زای ایرانشهری باحضور اعضای اندیشکده های الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و علاقمندان به این مباحث برگزار شد.

در این نشست که به صورت مجازی و حضوری برگزار شد، دکتر محمود جمعه پور استاد برنامه ریزی اجتماعی، شهری و منطقه ای دانشگاه علامه طباطبایی و متخصص در جغرافیای انسانی و مباحث بین رشته ای توسعه مناطق شهری و برنامه ریزی توسعه در ایران طی سخنانی با نام بردن از برخی بحران های زیست محیطی مثل سیل، تخریب آب، خاک ،زمین، جنگل، موضوعات و مسائل متراکم شهرهای بزرگ، بر امکان ناپذیری تداوم الگوی فعلی را در کشور تاکید کرد. وی با تاکید بر بحران های زیست محیطی و چالش های آینده پیش رو، که در پی تغییر سبک زندگی شهری پدید آمده است، گفت: روستاهای ما به معنای سنتی آن، دیگر روستا نیستند، روستاهای امروزی ما مواجه شده اند، با نوعی سبک زندگی ناشی از گسترش بی رویه و مصرف بی رویه، که جایگزین سبک زندگی سنتی روستاییان کشور شده است. استاد دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: این نوع تغییر و تحولات پدید آمده، ناشی از تغییر نگاه ما به طبیعت است که موجب تغییر رویکرد و سبک زندگی مصرف گرایی شده است. وی ادامه داد: زندگی فعلی روستاییان دیگر مطابق با رویکرد پیشینیان و الگوی زندگی در این زیست بوم نیست؛ چرا که ما از معدود تمدن های خشکی محور هستیم که مردمان سرزمین ما، با هوشمندی خود را با این محیط وفق داده اند، ما از گذشته تا حال تمدن کم آبی بوده ایم، اما با وجود کم آبی ها، در همه این دوران، با بحران آب مواجه نبوده ایم. استاد برنامه ریزی منطقه ای و شهری در ارتباط با همین موضوع ادامه داد؛ جامعه و محیط طیبعی را نمی توان از هم جدا کرده به دو عنصر مجزا تبدیل کرد، زیرا این‌ها یک کل یکپارچه هستند که ماهیت اکولوژیک دارند و این انسان جزیی از این سیستم است، بسیاری از دانشمندان از جمله دانشمندان غربی، مثل؛آقای لیال واتسون در کتاب ماوراء طبیعت، می گوید: به نظر می رسد که جهت و طرفی در طبیعت وجود دارد. وی ادامه داد، در تفکر مسیحی یهودی، زمین در اختیار انسان است، اما در تفکر اسلامی، انسان در برابر زمین و طبعیت مسئول است، همچنین در قرائت پیامبر خاتم (ص) انسان و جامعه و کثرت در عین وحدت، تداعی کننده همین نگاه است که انسان و طبیعت دو واحد جدا از هم نیستند، از این رو، با توجه به همین فرهنگ دینی و سنت ها می توان به حل برخی از بحران های محیط زیستی و طبیعی کمک کرد. ایشان در ادامه عنوان ارتباط دادن محیط زیست، به همه موضوعات طبیعت را تقلیل طبیعت دانست و اظهار داشت: این واژه بعد از جنگ جهانی دوم وضع شد که طبیعت را بعنوان دارایی و منبع مالی عنوان می کردند، از همین نگاه مسائلی مثل کوه خواری، زمین خواری و... پدید آمد. چرا که طبیعت را بعنوان بستر حیات نمی بینند و بعنوان دارایی لحاظ می شود. در ادامه مباحث ایشان به رویکرد تغییر جهان نگری انسان محور به بوم محوری اشاره و اظهار داشت، در رویه زندگی و نگرش به آن، باید تجدید نظر کرد و این انسان است که خود را باید با طبیعیت سازگار کند، همانطور که در اقلیم ایران در گذشته این طور بوده است. برای مثال بادگیرهایی که هنوز هم در خانه های کاشان یزد قابل مشاهده است و قنات هایی که در یزد ایجاد شده و سالهای سال جاری است، نشان از سازگاری بین انسان و طبیعت دارد. دکتر جمعه پور در ادامه بحث خود، دوگانه انسان و طبیعت را ریشه بسیاری از مسائل و بحران های حاضر دانست و با اشاره به بازآفرینی و بازشناسی فرهنگ زیست بوم راه حل کمک کننده به حل این مسائل و بحران ها را بازشناسی فرهنگ زیست بوم دانستند. در ادامه این نشست حاضران به نکاتی پیرامون تکمیل بحث اشاره داشتند. گفتنی است این نشست ها همه ماهه پیرامون یک موضوع مربوط به سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار و سخنرانان پیرامون موضوعی از محتوای سند به گفتگو می پردازند. متن سخنان مطرح شده در نشست ها و اظهار نظر حاضران آماده و پس از تایید سخنرانان به عنوان اسناد پشتیبان سند توسط انتشارات الگوی پیشرفت به زینت طبع آراسته خواهد شد.

Back to top